بلبرینگ بزرگ دینام پژو 405

بلبرینگ خودرو

وظیفه اصلی یک بلبرینگ خودرو کم کردن اصطکاک بین دو قطعه و جلوگیری از کشیده شدن دو جسم به یکدیگر است. شاید ویژگی اصلی بلبرینگ ها سادگی و تفکیک ناپذیری باشد که منجر به کاربرد مناسب آن شده است. بلبرینگ ها گونه ای از چرخ دنده ها و از خانواده یاتاقان ها می باشند که در ابزار های مختلفی که چرخش دارند، کاربرد زیادی دارند و قادر به تحمل بار های شعاعی و محوری هستند و در قسمت هایی که بار نسبتا کوچک باشد بکار می روند.

در بلبرینگ خودرو ، بارها از لایه خارجی به گوی ها فشار می آورند و از آنجا فشاری به لایه داخلی منتقل می شود. همچنین با توجه به شکل هندسی گوی ها، نقطه تماسشان با لایه های بیرونی و درونی بسیار کم است که منجر به حرکت نرم و راحت گوی ها می شود و از طرف دیگر با توجه به سطح تماس کم گوی ها با لایه ها، در صورت وارد شدن بار و فشار زیاد و بیش از حد، تغییر شکل و یا حتی خرد شدن گوی ها اتفاق می افتد که در این مواقع می توان از یاتاقان های غلطکی و یا غلطکی مخروطی شکل استفاده نمود.

واژه بلبرینگ از دو واژه انگلیسی (Ball Bearing) ساخته شده است که معنای تحت لفظی آن Ball بمعنای توپ و Bearing بمعنای محل نشست است و در صنعت کاربرد بسیار زیادی دارد ، کار اصلی بلبرینگ ها جلوگیری از کشیده شدن دو جسم به یکدیگر می باشد.

در نتیجه سطحی که دو جسم با هم تماس دارند را کم می کند و اصطکاک بین دو سطح را به مقدار بسیار زیادی کاهش می دهد. اختراع و تولید بلبرینگ ها را به جرئت میتوان یک انقلاب صنعتی نام برد چرا که بدون اختراع بلبرینگ ها تولید بسیاری از دستگاه های صنعتی غیر ممکن بود. بلبرینگ که غالباً به اشتباه به عنوان یاتاقان نامیده می شود در حقیقت یک زیر مجموعه از دسته بندی یاتاقان های غلطشی است.

یاتاقان ها به دو دسته یاتاقان غلطشی و لغزشی تقسیم بندی می شوند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد اما قبل از آن بد نیست که بدانید کلمه یاتاقان در اصل ریشه ترکی دارد و به معنای جای خواب است.

طرز کار بلبرینگ

در بلبرینگ‌ها بار از لایه خارجی به گوی‌ها منتقل می‌شود و از گوی‌ها فشار به لایه داخلی منتقل می‌گردد. کروی بودن گوی‌ها باعث شده نقطه تماس آنها با لایه‌های درونی و بیرونی بسیار کوچک باشد، در نتیجه می‌توانند بسیار نرم حرکت کنند. از سوی دیگر با توجه به کوچک بودن محل تماس آنها با هم اگر فشار بیش از حدی به ساچمه‌ها وارد شود می‌تواند موجب تغییرشکل یا خردشدن آن گردد که در این موارد می‌توان از رولبرینگ‌ها استفاده کرد.

تصور کنید در خودرو شما چرخ‌های استوانه ای مانند چرخ‌های تانک داشتیم در این موارد به دلیل تماس زیادی که سطح با این چرخ داشت اصطکاک بالا می‌رفت و در نتیجه سرعت حرکت پایین می‌آمد در رولبرینگ نیز همین اتفاق افتاده می‌افتد. در نتیجه سرعت بلبرینگ بیشتر از رولبرینگ می‌باشد.

اگر بر بلبرینگ‌ها فشار زیادی وارد شود ساچمه‌های داخل آن خرد می‌شود بنابرین از بلبرینگ‌های ساچمه ای که ساچمه‌های ریز دارند در فشارهای کم استفاده می‌شود و برای فشارهای زیاد از بلبرینگ‌هایی که دارای ساچمه‌های گرد تخته ای هستند استفاده می‌شود که به آنها بلبرینگ‌های غلتکی می‌گویند.

انواع بلبرینگ

بلبرینگ‌ها بر اساس استفاده انواع مختلف و گوناگونی دارند که هر کدام قابلیت تحمل بار مشخص محوری، شعاعی یا هر دو را دارا می‌باشند. انواع بلبرینگ عبارتند از:

1. بلبرینگ‌های شیار عمیق
2. بلبرینگ‌های تماس زاویه ای
3. بلبرینگ‌های کف گرد: بلبرینگ‌های کف گرد یک ردیفه، بلبرینگ‌های کف گرد دو ردیفه
4. بلبرینگ‌های خود تنظیم
5. بلبرینگ ایگرگ: این نوع بلبرینگ‌ها نوع تغییر شکل یافته بلبرینگ‌های شیار عمیق هستند.

رولبرینگ‌ها نیز از خانواده بلبرینگ‌ها می‌باشند با تفاوت اینکه قابلیت تحمل بار بیشتر و سرعت پایین‌تری را دارند. تفاوت اصلی رولبرینگ ها با بلبرینگ ها در شکل اجرای چرخنده شان است، لذا اگر این اجزا چرخنده بشکل رول باشند به آنها رولبرینگ می گویند.

انواع رولبرینگ عبارتند از:

1. رولبرینگ‌های استوانه ای، رولبرینگ‌های استوانه ای کف گرد، رولبرینگ‌های استوانه ای ضربدری، رولبرینگ‌های پرغلتک استوانه ای
2. رولبرینگ‌های سوزنی، رولبرینگ‌های سوزنی با پوسته کشیده شده، رولبرینگ‌های سوزنی کف گرد
3. رولبرینگ‌های مخروطی: رولبرینگ‌های مخروطی تک ردیفه و رولبرینگ‌های مخروطی دو ردیفه
4. رولبرینگ‌های بشکه ای، رولبرینگ‌های بشکه ای کف گرد